Hotuba ya Ijumaa – 8 Julai 2022
Hujjatul Islam Ustad Syed Jawad Naqvi
(Mkuu wa shule Jamia Orwatul Wuthqa – Lahore)
Imetolewa: Msikiti wa Baitul Ateeq
Lahore – Pakistan
Hotuba ya 1: Tathmini ya Dini kwa mtizamo wa Imam Sajjad (a) – Sehemu ya 2
Ninawausieni nyinyi pamoja na kuiusia nafsi yangu kumcha Mwenyezi Mungu, na nawasisitizieni kuyasimamisha maisha yenu katika misingi ya Uchaji Mungu (Taqwa).Tambueni kuwa ucha Mungu ni mjumuiko wa mipango na mikakati kutoka kwa Mwenyezi Mungu yenye kumlinda mwanadamu.
Mikakati anayopaswa kuitekeleza katika maisha yake ili apate kufanikiwa. Na ikiwa maisha yatatoka kwenye mipaka ya ucha Mungu, basi yatakuwa ni maisha yaliyojaa ufasiki, uhuni, ukafiri na ukandamizaji, maisha ambayo matokeo yake ni kuangamizwa mwanadamu. Na pia Maisha hayo yanakuwa yenye kukosa usalama duniani na akhera.
Kuishi Duniani bila kuzingatia mipaka ya Uchaji Mungu ni sawa na kujiaandalia moto wa jehanamu hapa duniani, na pia kule akhera matokeo yake ni moto huo huo kuwa mashukio. Na hivyo basi, uzima wa milele unakuwa ni wenye kuangamizwa pindi mwanadamu anapoishi bila ya kuzingatia mipaka ya ucha Mungu.
Kunazo alama nyingi zilizosimuliwa na Ahlulbayt (a) na Mtukufu Mtume (saww) zinazoashiria Ummah au jamii inayoishi bila kuzingatia mipaka ya ucha Mungu. Moja wapo ya Dalili hizo, ni umma kukumbwa na magonjwa ya kijamii; na ugonjwa hatari zaidi ni ule wa kupenda au kuwa na tamaa ya Uongozi (Hubbu Riyasat) au kuwa hamu ya uongozi iliyopita mipaka.
Tamaa ya uongozi, ni uharibifu mkubwa kwa taifa na jamii kwa ujumla. Jambo ambalo hatuhitaji ushahidi wowote kulithibitisha kwani tunaona wazi wazi jinsi moto huu umeangamiza taifa letu, na ni jinsi gani jamii hii imegubikwa na hasira kutokana na ugonjwa huu. Kwa masikitiko makubwa kundi lililogubikwa na tamaa ya uongozi ndilo linaloitawala jamii yetu.
Mambo yote ya kidini, jamii,na uchumi yako chini ya udhibiti wao, na tunashuhudia yale ambayo waliyasema Mtume na Ahlulbayt (a) juu ya tawala za jamii na pindi zinapokuwa mikononi mwa watu wenye kupupia uongozi jinsi ambavyo watu hawa huharibu dini na dunia ya mwanadamu kwa ujumla.
Kunayo riwaya moja iliyosimuliwa kutoka kwa Imam Sajjad (a) inayopatikana takribani katika vitabu vyote sahihi. Asili ya riwaya hii imetoka kwa Imam Sajjad (a) lakini imesimuliwa pia na Imam Ridha (a) na Imam Askari (a). Riwaya hii ni sera na mwongozo kamili kwa kizazi cha sasa inayoelekeza jinsi wanavyoweza kuokoa taifa, umma na dini yao.
Wakati wa uchaguzi unapofika Pakistan, wanasiasa huwa mfano wa mmea wa haradali, mmea ambao pindi unapokaribia kuvunwa, mashamba yake hugeuka na kuwa rangi ya dhahabu. Vijijini wanasema kwamba wakati mazao ya haradali yanageuka na kuwa rangi ya dhahabu basi ngamia pia husisimka na kuwa kama wamepatwa na wazimu.
Vivyo hivyo wakati wa uchaguzi unapofika huwa ni zamu ya Wapakistani kuwa kama ngamia hawa waliopatwa na wazimu, na kuwa hatari kama hawa ngamia ambao katika siku hizi wanawashambulia ngamia wenzao na wanyama wengine pia.
Mimi mwenyewe nina uzoefu wa jambo hili, utotoni sikusikiliza ushauri wa wazee waliponikanya kwenda karibu na ngamia.
Je tunaenda kuchagua nani kwenye uchaguzi? Kipindi ambapo hatujamfanya Imamu Sajjad (a) kama mwongozo bali tunawatumia Ahlulbayt (a) kwa mambo mengine. Kipindi Yeye (a) anasema kwamba tusisisimke, sisi tunaelekea kwenye uchaguzi ili kuchagua kiongozi ambaye amesisimka msisimko kama wa ngamia.
Serikali ya mwisho ilileta balaa hili kwa watu na mara hii pia si ninyi ndio mtakaochagua kati ya vyama hivi viwili? Mfano wake ni kama Mashia kwenda kuchagua kati ya Yazid na Umar bin Saad. Basi uko wapi uhusiano wetu na Ahlulbayt (a)?
Imamu anasema (a) unapomuona mtu aliyejipamba kwa dini, na anapozungumza huzungumza kwa sauti ya chini na kwa adabu, kisha vitendo vyake vinadhirisha unyenyekevu. Basi mtu kama huyo mwenye mandhari mazuri ya nje pindi anapotukabili, sisi kama Mashia tunapaswa kujihadhari sana naye na wala tusimtolee ushuhuda au kuwa wafuasi wake.
Bali hatupaswi hata kujumuika katika sehemu za mikutano yake kwa sababu hapaswi kukutega kwa utu wake wa nje unaotupendeza. Na kwanini tusimame katika mikutano yake! Wakati mtu mzuri kama huyo amekwisha tutembelea nyumbani kwetu na misikitini mwetu?
Imam anasema chungeni msidanganyike kwa sababu wengi walio dhirisha wema wa nje, hawakudhirisha wema huo kwa sababu nyoyo zao ni safi, bali kwa sababu ya udhaifu waliokuwa nao.
Walipo Wana hamu kupita kiasi ya kuupata ulimwengu lakini kwa sababu ya udhaifu wa mioyo yao hawana uwezo wa kufanya hivyo, kwani hata utendaji wa dhambi pia unahitaji ujasiri. Unamkuta mtu kwa kuogopa kukashifiwa au kukamatwa anajidhirisha kama mtu mwenye dini.
Mtu kama huyu anayedhihirisha dini kwa nje nia yake kuu ni kukutega, na ameifanya dini kuwa mtego wa panya. Anakuona kama panya wa kunaswa.
Imam anasema mtu huyu ni mwenye kufanya “Khatal” (ujanja); maana yake, huwa anafanya mipango fulani au anadhihirisha sura fulani ya kidini, kijamii au kisiasa kisha anazungumza mambo machache mazuri ya kukuhadaa na unajikuta ushaingia kwenye mapaja yake.
Pamoja na kuwa mtu kama huyu ikiwa atapata fursa ya uhalifu, au kutenda dhambi hatosita kuzitwaa mara moja.
Kwa hiyo tunaweza pia kujaribu kumtega kwa jambo la haramu ili tuone kama anajilinda au la na je ataendelea kuwadanganya watu.
Lau kama watu wasingenaswa na watu kama hao basi Maimamu wasingetengwa, haswa katika zama za Imam Sajjad. Na lau Waislamu wangekuwa na akili ya kujiepusha na mitego ya watu kama hao basi hali za Maimamu zisingekuwa hivi.
Hatupaswi kuwafanya watu kama hao kuwa viongozi wetu, na tuwaangalie kwa makini hao wanaotaka uongozi, jepindi wanapopata fursa ya kujitenga je hufanya ya Haramu au hujiepusha?
Tukiona kuwa katika hatua hii pia hafanyi Haramu hata akiwa peke yake; Imamu bado anatunasihi tujihadhari tusiwe wafuasi wake, au wajumbe katika shirika lake au hata wapiga kura wa mrengo wake. Ili Asije kutuhadaa kwa sababu mara nyingi, hata kule kutofanya Haramu katika hali yoyote ile pia inaweza kutumika kama mtego.
Bila shaka umewahi kusikia kuhusu matukio mawili makubwa yaliofanyika nchini Iran. moja lilikuwa la Shahid Beheshti na wafuasi wake 72 ambao wote waliuawa kishahidi kwa mlipuko wa bomu.
Na la pili lilikuwa la Rais Mohammad Ali Rajaei na Waziri Mkuu Jawad Bahonar ambao wote waliuawa kishahidi siku moja katika chumba kimoja. Je ni nani aliyewaua wawili hawa?
Aliyefanya hivyo ni mtu aliyekuwa katibu mkuu wa baraza la usalama. Mtu huyu Alikuwa anajichukulia kalamu au hata maji ya kunywa kutoka nyumbani kwake ili kuonyesha kwamba yeye hatumii mali ya Baitul Maal.
Alikuwa ameaminika sana kiasi kwamba alikuwa anaongoza sala pale ofisini.
Lakini siku moja alichukua bomu kwenye mkoba na kuiweka karibu na meza yao na kisha akaondoka. Bomu ililipuka na wakauawa kishahidi.
Na yule aliyewaua wale 72 kwa Beheshti pia alikuwa mwanamapinduzi aliyeaminika katika kazi zote na kupewa majukumu tele. Lakini mtu huyo huyo alilipua sehemu ambapo watu wote 72 walikuwepo na kuwaua kishahidi. Hii ni mifano ambayo watu hawa waliojidhihirisha kama watu wa dini waligeuka na kuwa hatari.
Kwa hivyo tukimuona mtu anajiepusha na mali ya Haram kwa kujitenga basi pia asije akatuhadaa kwa sababu matamanio, matamanio yapp ya aina tofauti.
Kuna wadanganyifu wengi wa namna hiyo ambao hawaikaribii mali ya Haram na hupita mbali hata pindi wanapopata fursa za kupora Baitul Maal. Lakini tunatakuja kupata kuwa yule ambaye hakaribii mali ya Haram, kwa hakika ni mtu mhalifu, mwenye maadili mabaya, na ni mzinifu anayewataka wanawake wasiokuwa maharimu wake na anatumia mali ili kuwapata wanawake kama hao.
tunamkuta anatumika kufanya mambo hayo machafu na anajiingiza katika magonjwa haya pia.
Siku chache zilizopita kuna msomi wa kishia aliyekuja hapa na akasimulia kwamba alikwenda kwenye kijiji kidogo ambacho alikuja shekhe fulani kwa ajili ya kusoma Majlis. Mwenyeji wake alimfanyia ukarimu shekhe huyo hata kufikia kumpokea nyumbani kwake ambako kulikuwa na wanawake pekee na pamoja nao alikuweko binti mdogo wa mwenyeji yule.
Basi yule shekhe alisoma Majlis pale msikitini kisha akafaluliza moja kwa moja mpaka nyumbani kwa mwenyeji kwani yule mwenyeji wake alikuwa bado yupo bize pale msikitini.
Shekhe huyo alimchukua binti wa mwenyeji yule na kujaribu kuondoka naye nyumbani. Mwenyeji alipomfumania na kuanza kumgombeza huyu msomi pia alikuwepo, anasema “tulimwita shekhe na kumuuliza kwa nini alifanya hivyo. Naye alijibu “nifanyeje kipindi nimepewa fursa hii yote?” Na sio mimi tu hawa wote wanaokuja kwenye mimbari wakipata fursa ya kufanya mambo kama haya watayafanya pia. alisema umenipa nafasi mwenyewe mimi nifanye nini?
Ama kwa kweli ikiwa mtu hajishughulishi na unyakuzi wa mali basi isiwe ni sababu ya kutuhadaa.
Tunapoona mtu mwenye kutaka uongozi ameepukana na mali ya Haram na hafuatilii wanawake pia, basi anaweza kuwa kiongozi wetu. Lakini Imam anasema hata anapofika katika hatua hii tunatakiwa tujihadhari, tusidanganywe.
Tunapaswa sasa tutathmini ikiwa huku kutokaribia kwake kwa aina yoyote ya Haram unachimbuka kutokana na uthabiti wa akili yake kwa sababu tunataka kumfanya mtu huyu kuwa kiongozi. Hii ni kwa sababu kuna wengi wanaojiepusha na aina zote za Haram na wala hawana wasiwasi wowote hata kama mwanamke aliye uchi atapita mbele yao.
Mimi mwenyewe nakiri kwamba nimenaswa na watu kama hao kabla sijapitia Hadith hii. Sisi sote hatutathmini na mwisho tunanaswa. Imam anasema kwamba ni wengi tu wa namna hiyo ambao wanajiepusha na aina zote za haramu lakini ni wapumbavu na hawana ukomavu wa akili. Hawana mipango, akili zao haziwezi kuelewa masuala.
Katika hali nyingi kutokana na upumbavu uharibifu anaosababisha ni mwingi zaidi ya urekebishaji anaofanya kwa akili yake.Hii ina maana anaeneza uharibifu zaidi kutokana na upumbavu.
Sasa Imamu anasema kama tumeitathmini akili yake pia na tukamkuta yuko sawa huyu sasa tunaweza kumfanya kiongozi wetu. Lakini pia tujihadhari, tusimame na tuone ikiwa anatumia akili yake kuhukumu dhidi ya matamanio au anatumia matamanio kuihukumu akili. Hii ina maana tuangalia kama matamanio yake yanatawala akili au akili yake ndio yenye kutawala matamanio.
Ikiwa ana tamaa, na anatumia akili zote ili kufikia matamanio yake. Basi yeye ni maangamizo kwetu na kwa hivyo hatupaswi kumfanya kuwa kiongozi wetu.
Kisha tathmini ya mwisho tunayoagizwa na Imamu kumfanyia kiongozi yeyote miongoni mwetu au mtu yeyote tunayetaka kutembea nyuma yake. Nikutathmini upendo wake kwa viongozi wa uongo na ubatili. Kisha kuangalia ni kiasi gani anaweza kujizuia kuelekea uongozi.
Kuna watu mfano wa hao ambao hupoteza dunia yao na akhera pia. Na wapo wanaofaulu katika akhera yao lakini wakalegea na kufeli katika dunia yao, na wengine wako kinyume na hivi waliofaulu katika dunia yao na kufeli katika akhera yao na wengine ni wale waliofaulu kuwili. Je ni kina nani ambao Imam anasema wameiharibu dunia yao na akhera pia? Ni wale ambao wameiacha dunia kwa ajili ya dunia.
Aina hii ya dini, mwongozo, vigezo na malezi haipatikani popote pengine isipokuwa katika chuo cha maimamu (a). Kwa hakika ni jinsi Quran inavyosema kwamba ukiutazama ulimwengu mzima hutaona upungufu wowote katika mfumo wa Allah.
Basi inatupasa pia kutafuta na kutambua kwamba aina hii ya mwongozo hatuipati kutoka popote pengine isipokuwa kwa Ahlulbayt (a).
Basi wako wapi waliofunzwa katika chuo hiki? Wanaoweza kutathmini kwa kutumia vipimo hivi, wako wapi? Ukitoka nje na kupata kitu kilichopimwa dukani, baadhi ya wakati utapata kina uzito mdogo kuliko ulioandikwa, hii ni kwa sababu wamevipima vitu hivyo katika mizani ambayo ina upungufu.
Wakati ambapo mizani yenyewe ina mapungufu, na kisha tunajitathmini sisi wenyewe, jamii, wanachuoni au Mujtahidina katika mizani hiyo, bila shaka tutatoka na vipimo visivyo kuwa sawa.
Basi kwanza tuchukue mizani kutoka kwa Imam (a). Tunapaswa kutathmini viongozi kwa viwango hivi. Imam anaposema kuna wengi wanaoiacha dunia kwa ajili ya dunia. Na kwa kule kuiwacha kwao dunia, walipata hasara duniani na wakapata taabu, lakini yote haya yalikuwa kwa ajili ya dunia, na hivyo wakapata hasara ya akhera pia.
Je ni lini au wapi ambapo watu huacha dunia kwa ajili ya dunia?
Imamu Sadiq (a) anasema unapomwona Muumini fulani yupo vizuri katika mambo ya kibiashara lakini unamkuta ni dhaifu katika mambo ya kidini basi mtu huyu amepotea. Ni nadra mno kumpata mtu amehadaika kwa biashara bali ni mara nyingi sana tunahadaika katika dini na siasa. Hii ni kwa sababu hatujatumia vipimo sahihi katika vitu hivi.
Watu wanaoiacha dunia kwa ajili ya dunia ni wale ambao wanaishi maisha duni sana kwa minajili ya kupata umaarufu miongoni mwa watu, almuradi tu watu waseme kwamba, yeye ni mtu asiye penda makuu sana, ambaye ana nyumba ya kawaida, na hula vyakula visvyokuwa vya kifahari. Basi anayafanya maisha yake kuwa magumu.
Sheikh Saadi anasema siku moja alikuja mtu msikitini na kumwambia shekhe atangaze wakati wa hotuba kuwa punda wake amepotea kwa hiyo mtu yeyote akimpata amrudishie. Basi yule shekhe alipokuwa akihutubu akauliza “Je kunaye mtu asiyependa chakula kizuri kabisa? Pale msikitini wote wakajibu kuwa kila mtu hupenda chakula kizuri, lakini mzee mmoja alisimama na kusema “sipendi.”
Kisha yule shekhe akauliza kuhusu mavazi mazuri, na watu wakakaa kimya ikiwa ishara ya wote walivyopenda mavazi mazuri, lakini mzee huyohuyo akasimama na kusema “sipendi.”
Kisha akauliza tena kuhusu nyumba na mke mzuri na yule mzee akasema tena “sipendi haya yote.” Basi yule shekhe akamwambia yule mtu aliyempoteza punda wake tumempata; huyu mzee ndiye.
Mtu huyu aliyeikosa dunia kwa ajili ya dunia ni mtu anayependa kule kujiepusha kwake na haramu, au Uchaji Mungu wake usemwe.
Anapenda umaarufu, almuradi tu watu waseme yeye ni mwanachuoni, au Allama na amejiepusha na yote yanayohusu dunia. Imamu anasema “Utawakuta ni wengi mfano wa hao ambao wameiacha dunia kwa ajili ya dunia.
Kisha Imamu anasema, ni mtu kama huyo anayependa sana aina zozote zile za uongozi kama vile uongozi wa kidini, kisiasa, kijamii, jumuiya, kiroho. Anaamini kwamba ikiwa ataacha mambo ya kidunia, watu watamchukulia kama kiongozi wa kiroho, basi unapata jambo hilo linampa raha.
Wapo wengi wanaoacha mali ya haramu na hata raha ya kuwa na mwanamke lakini raha ya uongozi kwake ni raha ya hali ya juu kushinda raha yoyote ile.
Basi anapataabika kwa hili na watu wanapomfanya kuwa kiongozi basi anapata raha ya uongozi katika dunia hii. Raha ya uongozi kwake ni zaidi ya raha ya halali na raha ya haramu ndicho anachokisema Imam.
Kuna tukio lingine kutoka kwa Ustadh wetu ambaye alitaja jina la mtu mmoja na kusema kuwa mtu huyu hufunga ndoa kwa wingi na pindi anapowakaribia wake zake, huwapa talaka kisha akamtafuta yule mwanamke anapokuwa Haramu kwake.
Rafiki zake pindi walipomuuliza je ni kwanini unapokuwa na njia ya Halal bado unafanya Haramu? Mtu huyo mwenye tamaa alisema kwamba furaha hiyo anayoipata katika uzinzi haipo katika Halali. Unamkuta mtu mkewe ameketi kwenye gari karibu yake, lakini bado atamtazama jirani. Kwa mtu kama huyu raha ya Haramu ni zaidi ya raha ya Halali. Na raha ya uongozi ni zaidi ya raha ya haramu.
Hatupaswi kukabidhi taifa letu kwa mtu kama huyo ambaye ataangamiza dunia yetu na akhera pia. Mada hii inaendelea na tutaikamilisha baadaye.
Tunamuomba Mwenyezi Mungu atuepushe na balaa hili na nchi yetu iko chini ya janga hili, sote tupate akili katika kuwachagua viongozi wetu kwa kuzingatia viwango hivi.
Hotuba ya 2: Ujahili wa mwanazuoni humuangamiza yeye na jamii pia.
Kwa kusema no 107
َ قَالَ عليه السلام: رُبَّ عَالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ وَ عِلْمُهُ مَعَهُ لَا يَنْفَعُهُ
Amirul-mu’minin, amani iwe juu yake, amesema: Huenda mtu akawa ni mwanachuoni lakini ukamuangamiza ujahili wake; huku elimu aliyo nayo isimfae chochote.
Ina maana wapo wanavyuoni wengi wa namna hii ambao ujahili wao umewaua licha ya wao kuwa na elimu. Watu hawa pamoja na kuwa ni wasomi lakini bado ujinga umewaharibu na elimu yao haijawalinda wala kuwapa faida yoyote. Hili ni jambo lenye maana pana sana ambalo Amirul-Muminin (a) analitaja.
Kwanza tunatakiwa kutathmini na kujua tofauti kati ya msomi na Asiyekuwa msomi. Quran pia inatutaka tuweze kutofautisha kati ya makundi haya mawili. Quran inauliza: “je wako sawa wasomi na wasio kuwa wasomi?”
Ingawa Katika nchi yetu hakuna tofauti kati yao, kama jinsi ambavyo hatutofautishi kati ya muumini na Fasiki. Ilhali kiuhalisia kuna tofauti kubwa baina yao, na tunapaswa pia kutumia tofauti hii na tuwatenge mbali mbali na wala tusiwafanye kuwa ni wamoja.
Ukija katika upande wa demokrasia wote ni wapiga kura. Lakini Katika dini hawafanani.
Banu Umayyah waliondoa tofauti hii, hata wakamkubali Fasik kuwa kiongozi wao, na wakaweka viwango hivi kwamba hata kiongozi wa sala anaweza kuwa Fasik. Jambo ambalo katika chuo cha Ahlulbayt(a) huwezi kabisa kufanya kufanya.
Vile vile tofauti kati ya msomi na asiye kuwa msomi inapaswa kudumishwa na hili halifanyiki katika madhehebu yote. Utakuta katika baadhi ya madhehebu Wajinga wamefanywa kuwa ni wasomi wakubwa na magaidi wajinga wanaowatia hofu wasomi.
Mashia wanaweza kuangalia kwenye mimbari na kuona ni wangapi wajinga na wangapi hawajui kusoma na kuandika.
Miongoni mwao wapo waliosoma silabasi kamili ya dini, hawa ndio tunapaswa kuwazingatia kuwa wasomi. Na ipo nafasi ya kuwazingatia wale ambao wamesoma baadhi ya silabasi kwa nia njema. Lakini Wengi ambao wamegeuka kuwa wasomi wanafanywa kuwa wasomi na watu. Wale wanaopanda kwenye mimbari wamehitimu kutoka chuo kikuu cha watu ambacho kipo katika kila mji, jiji, kijiji cha Pakistani. Popote anapokaa mjinga juu ya mimbari na watu wakamsifu, huwa anafananishwa na mwanachuoni.
Kama jinsi ambavyo kuna watu wenye ubinadamu lakini wengine miili yao ni ya kibinadamu lakini mioyoni mwao wanakosa ubinadamu wowote hivyo Ali (a) anasema wanafanana na wanadamu tu lakini sivyo. Amirul Momineen (a) anasema watu wamewafanya kuwa wasomi ilihali ni wasomi wa bandia.
Mtu fulani alimuuliza Faqihi kama tufumbe macho yetu wakati wa kusujudu au tufumbue. Akajibu kwamba nenda ukamwone Imamu Sadiq (a) na ufanye chochote anachofanya. Katika kusujudu maimamu hawakufumba macho yao. Japo si wajibu bali ni adabu katika sala. Unapaswa kuweka macho haya, pamoja na macho ya moyo na akili wazi kila wakati.
Haupaswi kufuata upofu kama kundi la kondoo. Kwanza tathmini kama yeye ni msomi au la jambo ambalo waweza kubaini kwa wepesi Ikiwa amehitimu kutoka katika seminari fulani pamoja na hayo pia hupaswi kufumba macho yako. Angalia ikiwa anatabikisha elimu yake katika maisha yake au anaitumia kibiashara.
Je, ujuzi wake unampa faida gani?
Mtume (s.a.w.w.) alitakiwa kumuomba Mwenyezi Mungu ili ampe elimu zaidi ingawa alikuwa na elimu bora zaidi. Imam Ali (a) anasema kwamba kitu pekee ambacho hakimletei mwanadamu madhara yoyote ni elimu.
Ikiwa mtu ana ujuzi basi angalia ikiwa hii ni elimu yenye manufaa au la. Mtume (s.a.w.w.) angeomba kwa Mwenyezi Mungu kwamba nikinge na elimu ambayo haina faida kwani hiyo ni uharibifu.
Kwa hivyo angalia kwanza ikiwa mtu huyu ni mjuzi wa kweli au la, kisha angalia ikiwa elimu yake hii ni ya faida au la. Sasa hapa ujinga unatafsiriwa kwa namna mbili; moja ni kukosa maarifa lakini katika mila ujinga hutumika zaidi kwa kukosa akili, maono, hekima. Ikiwa ana ujuzi lakini ni mjinga, hana akili basi elimu hii itamharibia.
Maisha yake, matendo pia yataangamizwa kutokana na upumbavu huu. Na akipata nafasi ya kuliongoza taifa ataliangamiza taifa pia. Katika demokrasia watu huchagua wahalifu na hivyo wanawajibika.
Msomi ikiwa ameharibiwa kwa ujinga wake huyo ni upumbavu. Mtume anasema jilindeni na kuteleza kwa wanazuoni. Msomi anapoteleza basi inakubidi uilinde dini, taifa, jamii na kila kitu chako.
Kuteleza kwa wasomi ni hatari zaidi kuliko kuteleza kwa ardhi. Hii ni kwa sababu ataharibu jamii nzima jambo ambalo tunaweza kuliona leo katika jamii yetu. Wakati kuna mwanachuoni unayemuona kama ni mjinga, mjinga huyo ni msomi asiye na akili.
Maarifa ni nuru lakini kama vile ambavyo gari haiendeshwi kwa taa yake bali injini yake na maarifa ya binadamu hayatoshelezi kumuelekeza pasi na kuwa na Imani, Ikiwa kuna mwanga tu lakini injini imeshindwa. Msomi huyu ambaye hana imani bali maarifa tu ataanguka na kuliangamiza taifa pia.
Tunapaswa kuwa tunakubaliana na Amirul Muminin (a) katika hekima hizi. Je, haya makubaliano ni sawa kwa kusikiliza tu? Au Tunapaswa kuvifanya vigezo hivi kuwa tathmini.
Kesho ni siku ya Arafa na kwa waumini ikiwa kwa namna fulani hawawezi kujipatia msamaha basi hii ndiyo fursa ya mwisho. Tutakuwa na programu ya Dua e Arafa kesho alasiri na sala ya Eid itakuwa saa 06:30 Amirul Momineen (a) asubuhi.
