Hotuba ya Ijumaa – 05th August 2022
Hujjatul Islam Ustad Syed Jawad Naqvi
(Mkuu wa shule Jamia Orwatul Wuthqa – Lahore)
Imetolewa: Msikiti wa Baitul Ateeq
Lahore – Pakistan
Hotuba ya 1: Azadari (Maombolezi) ni muendelezo wa mwamko wa Ummah kutoka kwa Imam Husein (a)
Muharram, Ashura ni baraka maalum ambayo ni kama mwongozo kutoka kwa Imamu Husein (a) juu ya Umma huu. Mfano ambao Imamu Husein (a) ameutengeneza kwa ajili ya waumini ni fadhila nyingi kutoka kwa Mwenyezi Mungu ambazo hazijaufikia Umma mwingine.
Kwa vile tunakosa Taqwa, tunakua hatujajilinda na ndio maana tukapoteza kila kitu chetu ikiwa ni pamoja na dini na dunia kama ilivyo kwa Allama Iqbal.
Hatukuweza kuilinda dini yetu wala dunia. Tumekandamizwa katika dunia hii na tumekengeuka katika dini. Hali hii inasababishwa na kuachana na mpango wenye kumlinda mwanadamu. Lau tungefanya kila kitu kwa mujibu wa Taqwa basi kila kitu alichoruzuku Mwenyezi Mungu kingekuwa salama.
Katika mambo ambayo Umma umeyatelekeza na kuyasusia ni kumfanya Imamu Husein (a) kuwa kiigizo kwao na wale waliodumisha kielelezo hiki na kumfuata ni wale wenye Taqwa.
Mnyanyuko ambao Imamu Husein (a) aliufanya na kujiweka kwenye kiwango cha kifo cha kishahidi pamoja na kuutoa mhanga uhai wake na familia yake na vipenzi vyake katika njia ya Mwenyezi Mungu ulikuwa ni mfano wa kuigwa kwa ajili ya lengo maalum.
Kwa vile Imamu Husein (a) alijua mwisho wake na alipokua katika mji wa Makka akiwa katika maeneo kadhaa alitaja kwamba nitauawa lakini mahali nitakapaouwawa hakutaamuliwa na Banu Umayyah bali nitaamua mimi.
Mtume (s.a.w.w.) aliniongoza katika ndoto ya kwamba nitauawa kishahidi na tukio hili litatokea sehemu ile iliyobashiriwa kwenye ndoto japo Banu Umayyah walijaribu kufanya jambo hili litokee sehemu nyengine.
Waleed na Marwan walijaribu kufanya hivyo mjini Madina, Amr bin Saed alijaribu kumuua huko Makka na watu wa mji wa Kufa walikuwa wakipanga jambo hili litokee huko Kufa lakini lilitokea Karbala ambayo iliamuriwa na Mtume (s.a.w.w) na huu ulikuwa ni mpango wa Imamu Husein (a).
Alijua mwisho wake na kosa hili limefanywa na wanavyuoni, waandishi na wazungumzaji ya kwamba Imam hakuwa na elimu au hesabu aliyoifanya Imam kuhusu hali hiyo, ya kwamba ilikuwa ni kosa na hili likatokea kwa bahati mbaya (Allah atuepushe mbali na dhana hizi). Lakini Imam alikuwa ametaarifu mapema kuhusu anakokwenda na kwamba hili lingetokea.
Sio kwamba Imamu Husein (a) peke yake ndiye aliyejua juu ya mwisho wa safari hiyo, lakini kwa hakika watu wote waliomtakia kheri Imamu ambao hawakujiunga na msafara wa Imam pia walimfanya awe makini kuhusu kile ambacho kingekua mwisho wa safari yake na mahali anapoelekea na Imam mwenyewe alishuhudia hilo, aliwaombea dua na akawafahamisha kuwa mimi nina ujuzi wa hayo munayoyasema. Pamoja na hayo aliendelea na safari hii hadi akafikia mwisho huo unaojulikana.
Sababu yake ilikuwa kwamba kulingana na uchambuzi alioufanya Imamu (a.s.) wa Umma uliokuwepo wakati ule ulionyesha kua ulikua Umma usio songa mbele, uikua ni Umma uliokaa kimya. Kwa Ummah kama huu ambao umedumaa njia pekee ilikuwa ni kuwafanya wawe watendaji.
Ikiwa hakuna ‘Amr Bil Ma’aruf’ na ‘Nahyi Anil Munkar’ basi unakua ni Ummah uliokufa, kwa sababu dalili ya taifa lililo hai ni harakati zake.Alama ya jamii iliyokufa ni pale maadili yanapobadilika na kuwa kinyume na thamani, hakuna makatazo ya maovu (Munkar) na jamii inakuwa haina hisia dhidi ya maovu.
Jamii ya namna hii haina harakati na sasa wanahitaji mhamasishaji ili kuufanya Ummah kuwa hai. Maulamaa ni warithi wa Mitume lakini hawajachukua urithi huu. Hadith hiyo hiyo inasema kwamba Ulamaa hawarithi dirham na dinari kutoka kwa Mitume.
Mitume waliamshwa na Mwenyezi Mungu maana yake ni mwenye kutambua, aliye macho na mwenye kushutumiwa. ‘Bethat’ uteuzi, inamaanisha kumuamsha mtu na kumleta katika hali ya hatua. Kwani siku ya Qiyama pia vilevile imetajwa kuwa ni Siku ya ‘Bethat’.
Wakati Imamu Husein (a) alipoona kwamba wao hawazingatii maadili yoyote yanayoachwa na wakizidi kuyakuza maovu, Hii ina maana ya kwamba wamekufa (kinafsi).
Kwa hivyo swali ni kwa nini aendelee na safari hii ambayo mwisho wake ni kuuawa. Inaonekana ni kama Imam aikua anajaribu awezavyo kufanya hili ili aweze kuufikia mwisho huu na kuondoa vizuizi vyote vilivyopo kwenye njia. Ungeweza kuona shinikizo lililokuwa juu yao kutoka kwa Banu Hashim na jinsi walivyomsisitizia kwa huruma asiende katika safari hii ya hatari kama vile Abdallah ibn Abbas alivyosihi, Mohammad akawashika Ngamia na kusema sitakuruhusu. kwenda kuendelea.
Abdullah ibn Jafar mume wa Bibi Zainab (s) alijaribu kwa uwezo wake wote kiasi kwamba akapata barua ya kinga kutoka kwa Banu Ummah ili kudhamini usalama wake. Alichukua ujumbe kutoka ofisi ya Gavana kukutana na Imamu Husein (a) na kumfuata ili asiende na akamhakikishia dhamana yake binafsi kama usalama. Imam aliweza kushinda vikwazo vyote hivi ili kufanikisha kazi hii.
Watu walikuwa na huruma kwa shakhsia ya Imamu Husein (a) na katika kila hali wanadai usalama wa maisha ya mtu huyu lakini yule wanayemtafutia usalama je naye anatamani maisha? Namna Mitume walivyokuwa haikuwa waishi maisha ya starehe. Watu wanamsisitiza kurudi nyuma lakini Imam alitaka kuendelea kwa hali yoyote ile.
Hii ni kwa sababu ugonjwa huu ambao uliuathiri Ummah unaweza kuufikia kila Ummah. Jinsi Mtume alivyouamsha Ummah na Umma huu ukafanya kila kitu. Hali hiyohiyo iliuamsha Ummah katika zama za Ukhalifa wa kwanza wakati baadhi ya makundi yalipokanusha baadhi ya sheria kama vile Zakat na ingawa washauri wengi wa Khalifa hawakuyasema haya, lakini Ummah ulisimama kivita dhidi ya makafiri.
Hii ni kwa sababu Mtume aliuacha Ummah unaojitambua, ulioelimishwa na sasa Hakim inabidi awaelekeze upande wowote. Kisha Khalifa wa pili akaupeleka Ummah huu kuelekea kwenye vita dhidi ya nchi nyingine. Kazi hiyo waliyoifanya haikua ni yenye kuwezekana. Hawakuwa wajuzi katika vita; walikua wametoka kwenye makabila ambapo walikuwa wakikabiliana na mataifa makubwa yenye nguvu kubwa za kijeshi kama vile Iran na Roma.
Na Mabedui hawa waliwashinda kwa sababu ya utayarifu ambao Mtume ameujenga ndani yao. Watu waliojitayarisha wako tayari kufanya lolote wanalotakiwa kulifanya. Vita hivi vya ushindi vikawa ni msingi wa kupata anasa za maisha, kama vile nyumba, mifugo, dirham na dinari, kisha haya waliyoyapata yakzijaza nyumba zao kiasi kwamba Wangekusanya sarafu ndani ya nyumba, na baadae Ummah huo huo ukadumaa na kusita kusonga mbele.
Abdur Rahman ibn Awf ambaye alikuwa mtu wa kisiasa na alikuwa na nafasi kubwa ya kuteuliwa kua Khalifa wa tatu, kulingana na uwezo wa kimali, alikuwa mtu tajiri zaidi baina ya maswahaba wote. Alikuwa ni miongoni mwa maswahaba wa Sufa ambao hawakuwa hata na nguo za kuvaa lakini alipokufa ungeona ni jinsi gani alivyoacha mali yake na kisha kugawanya mali hiyo miongoni mwa warithi wake, ilifahamika kama mgao wa magunia.
Yeye mwenyewe alisema kuwa Mwenyezi Mungu alitupa mtihanini katika umasikini tukiwa hatuna kitu na tukafaulu lakini zilipotujia fadhila tulifeli na tukashindwa.
Sababu moja ya kudumaa huku ilikuwa ni utajiri huu mwingi ambao hatimaye ulihuisha ukabila ndani yao na maadili ambayo nabii aliyatia ndani yao yakaisha na kisha maadili ya zama za ujinga na ujahili yakaingia ndani yao.
Imam aliwahubiria kwa muda wa miezi 4 huko mijini Makkah ilikuwahamasisha na hata kabla ya hapo katika mji wa Mina mwaka mmoja kabla ya Imamu kutoa hotuba yenye nguvu na akawasilisha hoja zote, akawakosoa ili kuwahamasisha. Lakini hakuna hata mtu mmoja aliyekubali mwaliko wake.
Tunaweza kukadiria ni misiba gani imewazingira, jinsi walivyokuwa duni. Wakati Umma unapoingia kwenye maradhi kama hayo basi Imam alichukua hatua kama hiyo. Na hatua ilikuwa kwamba aliifanya kuwa kielelezo cha kuandaa kila kizazi. Alifungua mlango huu wa kifo cha kishahidi ambao uliachwa kwa sababu ya anasa.
Banu Umayyah waliondoa roho ya kifo cha kishahidi kutoka katika jamii hii na kuwafanya wafu. Na katika jamii hii iliyokufa Yazid akawa mtawala. Imam anazungumza na Faqiih, Muhaddith, sahaba, mtoto wa sahaba, Hashmi, asiyekuwa Hashmi kila mtu yuko palepale na hafanyiki kazi. Hali kama hiyo inapokuwepo basi hutakikana nafsi ile ile ambayo Mtume amepuliza ndani yao.
Hii inahitaji kuingizwa ndani. Maasi ya Imamu Husein (a) yalikuwa ni kuiingiza nafsi hii ndani ya Umma. Kwa hivyo alijadili vile vile madhumuni yangu ni Amr Bil Maroof na Nahi Anal Munkar.
Sasa uasi huu wa Imamu Husein (a) unahitaji kuhamishiwa kwenye kizazi zaidi Ahlulbayt (a) waliokifanya kizazi hicho. Haya yote yalifanyika kulingana na mpango. Kunusurika kwa Imam Sajjad ulikuwa ni mpango wa Imamu Husein (a) kwa ajili ya kuendeleza njia hii. Mwongozo kwa Bibi Zainab (s) ulikuwa ni mpango wa Imamu Husein (a) wa kuendeleza ujumbe huu. Maimamu walifanya juhudi zote za kuhifadhi njia hii ipo pamoja nasi leo kwa namna ya Azadari.
Muharram ni jina la hili na mwendelezo huu wa Ashura ni ufahari kwa Shia kwamba wamechukua hili kutoka kwa Ahlulbayt (a) na leo Shia duniani kote wanafanya mipango kwa ajili ya Azadari. Mandhari ya Azadari leo na ile ya Ashura ni tofauti. Hakuna hata mtu mmoja aliyekuwa tayari kuja lakini leo hii tunaona mamilioni ya watu wakitoka katika maandamano ya Imamu Husein (a) ambapo wazee, vijana, wanawake, watoto wanatoka katika umbo la bahari.
Inaonekana kama nchini Pakistan jumuiya nzima ya Wapakistani ni Shia katika Siku ya Ashura. Kutokana na hili tunaweza kutambua kwamba Ashura ameendeleza uhamasishaji huo lakini bado sio uhamasishaji wa kizazi cha leo. Azadari, Moharram pia ni Bethat ambayo inatoa motisha kwa jamii. Lakini jinsi urithi wa Bethat ya Mtume (saww) ulivyotumika kuziteka ardhi za madola makubwa kwa njia ile ile ambayo nafsi ambayo Imam aliiingiza pia ilitolewa fedha lakini si kwa lengo alilokusudia Imamu Husein.
Hiyo ilikuwa ni kuwa na Ummah unaofahamu, ulioamshwa na amilifu. Dalili ya Ummah huu ulioamka itakuwa kwamba wanamiliki Amr Bil Maroof na Nahi Anal Munkar. Na uovu mkubwa ni Taghoot, mtawala dhalimu na kusema neno la ukweli dhidi ya mtawala dhalimu ni jambo kubwa.
Leo watu wamejitokeza kwa jina la Imamu Husein (a) lakini nguvu iliyotoka inatumika wapi leo? Nguvu hii haitumiki dhidi ya Yazidiat, si kwa Amr Bil Maroof, Nahi Anal Munkar, si kwa ajili ya matengenezo na Bethat ya Ummah. Imetumika vibaya kwa biashara, faida za kibinafsi na faida za kisiasa. Nguvu kama hiyo ikiwa ipo na taifa lenye malengo wanaweza kuuteka ulimwengu.
Mwenyezi Mungu ameweka hadhi ya Umma wa Mtume kuwa ulinzi wa mataifa yote. Kama tunaona historia tunaweza kuona ni Imamu Khomeini (r) pekee aliyetumia muamko huu kwa njia sahihi, mapumziko yote yakitumika kwa malengo yasiyofaa. Hii ni nguvu kubwa na kianzishaji , na leo hii nguvu kama hii iko nchini Pakistani lakini hawatimizi jukumu lolote.
Hawawezi kuiondoa Pakistan katika matatizo; hawawezi kumbadilisha Waziri Mkuu wa Pakistan. Wanamuunga mkono Yazid. Juhudi za Imamu Husein (a) hazikutumika kabisa nchini Pakistan. Tunaweza kuona jinsi Azadari (maombolezo) ilivyo/yalivyo na nguvu kubwa ambayo inaweza kuleta muamko na kuhamasisha Ummah na inaweza kumaliza maovu yote ya jamii na kuifanya jamii kuwa Hussaini (jamii yenye athari ya Imam Husein a).
Lakini wale ambao wamedhibiti hili na kutumia vibaya licha ya jambo hilo kuwa na nguvu sana, tunaweza kuona hali mbaya ya Pakistan, Waislamu na Mashia. Kwa hivyo ni nani angekuja kwenye mimbari, ni nani angesoma mashairi, ni nani angetoa mahubiri? Nyimbo hizi tulizo nazo haziendani na Karbala na yale tu ambayo Imam Husein (a) amesema yanafaa Karbala na tunapaswa kuyatekeleza.
Mwenyezi Mungu atujaalie Taufiq tuifanye Azadari hii iwe yenye kuleta wokovu
Hotuba ya 2: Wasaliti wa Imamu Husein (a) na wale wanaosaliti Uimamu katika zama hizi.
Imamu Husein (a) katika khutba yake amezungumzia mada mbili, moja ni nusura na nyingine ni usaliti ambayo ameirudia Imamu Husein (a) akisema kwamba Mashia wetu wametusaliti badala ya kutunusuru.
Neno hili Khazl (usaliti) lina maana ya kumtenga mtu, au kujitenga na yule ambaye mnapaswa kuwa pamoja.
Kama vile watoto wanapaswa kuwa na wazazi ili kuwakidhia mahitaji, au rafiki anayehitajika lazima awepo wakati wa shida. Hii kwa lugha ya Kiarabu ni Khazl. Ama neno nasr ni ule mkondo wa kasi wa maji unaoanguka kutoka kwenye milima ambayo hukusanya maji chini. Katika Quran neno Nasr pia imetumika kwa maana ya ule Ummah ambao ni wa kimapinduzi ambao wanaweza kukusanywa kwa njia ya haraka na ambao wanawaamsha na kwa watu wenye misimamo vile vile Huitwa ni Nasir.
Basi pindi Inapotokea haja ya kuhamasisha jamii iliyodumaa basi hawa watu wenye sifa za Nasir wanapaswa kujitokeza na kuwahamasisha wengine.
Ama Khazlien (wasaliti) ni wale ambao pindi wanapopaswa kuwepo wakati wa haja huwaacha na kuwatelekeza wanao wahitaji.
Maimamu wameyataja majina ya waliokuwa hawa Khazilin (wasaliti).
Shuhuda zote hizi na Ziarat zimepokewa kutoka kwa Maimamu ambao wao ndio wamewafundisha watu.
Gumzo la kawaida katika Ziara ya Imam Husein (a) inahusiana na Nasr (nusura) na Khazl (usaliti). Mfano katika Dua iliyopo katika ziara hii jambo hili linabainika kwa uwazi, kwamba: “Ewe Mwenyezi Mungu fanya kuwa msaidizi wa wale waliowaunga mkono Maimamu na Uislamu na pia uwapuuze wale waliojitenga.
Quran inasema kuwa matokeo ya kunusuru ni kunusurika. Ukiwa Nasir (mwenye kunusuru) wa Mwenyezi Mungu, Maimamu wake maalumu, Mtume basi Mwenyezi Mungu atakuwa Nasir (mnusuru) wako. Utakapokuwa na haja hakuna wa kukusaidia na hata lau kila mtu atakutenga basi fahamu katika hali hiyo vilevile Mwenyezi Mungu atakuja kwa ajili ya msaada wako na kukuwekea mpangilio wa njia za utatuzi ambazo huwezi hata kuzikadiria.
Tunafikiri kwamba matokeo ya kila kitu ni chakula, kwamba mwisho wa programu tunahitaji chakula. Tuna fikra zile zile kwamba huko akhera pia tutapata chakula. Matokeo ya Nasr ni Nasr na Khazl ni Khazl. Ukiunga mkono basi utasaidiwa, ukiondoka peke yako utatengwa.
Ni nani Khazl (msaliti) wa Imamu Husein (a)? Watu wa Kufa waliokuwa ni mjumuiko wa Mashia na wasio Shia. Wale waliomwita Imamu Husein (a) kwa ajili ya kumuunga mkono lakini muda ulipofika walimuacha. Walilaaniwa na Mwenyezi Mungu na Maimamu. Ewe Mwenyezi Mungu! Walaani wale waliomwacha Husein peke yake.
Kutokuwepo wakati wa kuungwa mkono ni Khazl. Mwenyezi Mungu ametuamrisha kwamba kunapokuwa na haja na hakuna chochote unachoweza kufanya ili kupata utatuzi, lakini ukaamua kukaa nyumbani na wake na watoto bila kujishughulisha basi hii ni Khazl(usaliti)
Hebu nikufahamishe ni wapi istilahi ya Khazl inatumika. Khazl lilikuwa neno linalotumika kwa mifugo ya kondoo na haswa kwa kulungu. Wanyama hawa daima husogea katika umbo la kundi kama ngamia, kondoo, kulungu hutembea pamoja katika kundi. Wanyama hawa wanaotembea kwa njia sawa na kundi na wote wana nidhamu ya asili.
Mnyama fulani anapozaa katika kundi, kundi zima husimama; na kiinatoa ulinzi na msaada. Sifa ya pili ni kwamba watoto wao hawahitaji kubembelezwa sana na hawabaki kitandani. Mama humlamba na kumkanda mtoto mchanga ili kufungua mishipa na misuli ya mtoto mchanga na kwa muda mfupi husimama na kutembea.
Lakini kwa kuwa ni mtoto ambaye ni dhaifu na hawezi kushika kasi lakundi kwa siku chache. Matokeo yake ni kwamba .mama anapaswa kuhama na kundi lakini mtoto anaondoka. Kulungu huyu huacha kundi na kubaki na mtoto.
Kulungu huyu, ngamia ambaye kwa ajili ya mtoto hujitenga na kundi anaitwa na Waarabu kama Khazala Kilichojitenga na kundi ni upendo wa mtoto. Kisha kinachotokea kwa Makzhool huyu ni kwamba mbwa mwitu fulani anakuja na kuwashambulia kwa vile hawako salama.
Katika istilahi Nasr maana yake ni mkondo wa maji unaopita haraka. Katika Quran kwenda kwa njia na msaada ni Nasr. Kama wakati wa mafuriko sasa huko Baluchistan wale ambao wana mali wanapaswa kusaidia. Imam Hussian alimtaka Nasr na akalalamika kuhusu Khazl. Imamu Husein (a) aliandika barua baada ya habari za kifo cha kishahidi cha Waislamu kwamba wamefanya Khazl.
Khazl hii ni sehemu mbaya ambayo imekuwa Seerat. Kile ambacho Imam hakikuwa desturi bali kile alichokifanya Shimr kikawa ni desturi. Ahlulbayt (a) walikuwa wamefungwa kwa kamba, pingu ambazo zilifanywa na maadui zikawa ni desturi. Imam aliwafanya wafuasi wake wote kuuawa kishahidi na baada ya hapo akamwita Nasireen.
Mashia walimuacha Imam na Khazl huyu ni fedheha kubwa. Tunafanya Azadari lakini hatuko makini kuelekea Khazl. Kwanza tulijitenga na Uimamu na kisha wakati kuelekea Demokrasia. Je, huyu sio Khazl? Uwezo wa Azadari umewekwa kwenye miguu ya demokrasia na Uimamu umetengwa leo. Usiridhike kwa kutoa ibada za kitamaduni.
Yule ambaye alikaa na hakuja na Imamu Husein (a), lakini baadaye ambaye alikuja na mishumaa juu ya kaburi, ambaye baadaye alipigana, ambaye alifanya mengi baadaye lakini wote walikuwa Khazileen.
Waliokuja na imamu ni Nasir. Khazileen ni wale wanaochukua jina la Uimamu na wanasimama na demokrasia. Tumefunzwa kuwalaani wale ambao wamefanya Khazl juu ya Uimamu. Je, kuna uhalali gani wa kuacha Uimamu peke yake na kusimama na Taghoot wengine? Hili halitakiwi na Mwenyezi Mungu, Mtume.
Ewe Mwenyezi Mungu tusamehe Khazl yetu ikiwa tumefanya mpaka mchana na utujaalie Taufiyq kwa ajili ya msaada wa Mtume na tuwe wafuasi wa Mwenyezi Mungu. Wakati huo usifike pale inapobidi tuwepo.
Allah awasaidie mujahidina. Mwenyezi Mungu ailinde Pakistani na awafedheheshe wahaini, wazushi na wale wanaounda ukosefu wa usalama. Mwenyezi Mungu azilinde Azadar zote.
