Hujjatul Islam Ustad Syed Jawad Naqvi
(Mkuu wa shule Jamia Urwatul Wuthqa – Lahore)
Imetolewa katika msikiti wa: Masjid Baitul ul Ateeq
Lahore – Pakistan
December 01, 2023
Hotuba ya 1: Msaada kufika Gaza, ni hatua gani inapaswa kuchukuliwa kwa ajili ya nchi hizi 58 za Kiislamu zilizokufa?
Nawahusieni nyinyi na kuihusia nafsi yangu katika kuielekea Taqwa tukufu na kuyasimamisha maisha yenu kwa mujibu wa Taqwa, ambayo ni chanzo cha usalama na ulinzi kutoka kwa Allah (s.w.t) kwa ajili ya maisha ya mwanadamu.
Kwa kuipuuza Taqwa kama mwanadamu anakua katika hatari ya kukumbana na uharibifu kwa kua harakati zake za kutafuta ulinzi zipo nje ya himaya ya Mwenyezi Mungu.
Kipengele muhimu zaidi katika Taqwa ni Adl (uadilifu).
Taadul (uadilifu) ni hakikisho la usalama wa maisha ya mwanadamu. Adl imehifadhiwa katika viwango mbalimbali jinsi ambavyo ulimwengu ulivyowekwa kwenye msingi wa Adl. Sehemu kuu ya maisha ya mwanadamu ni mahusiano yake ya kijamii. Jamii ya wanadamu ni kama vile mwili wa mwanadamu ambayo inamaanisha mwili umepangwa kwa mfumo unaofanana na jamii. Mwili wa mwanadamu umeundwa na sehemu kadhaa zinazoupa uhai na kama ilivyo jamii pia ambayo ina uhai wake. Jamii ya wanadamu pia baada ya kupata malezi, hukua na kuwa na uhai, Jinsi ambavyo mkono wa mwanadamu ulivyo hai, japo jamii haiko katika mfumo wa maisha sawa na ule wa mwili. Maisha ya mikono na miguu ni tofauti na maisha ya mwili. Wakati fulani sehemu za mwili hukatwa lakini mwili unabaki hai. Kuna nafsi moja ambayo ni ya wanyama wote pia na kuna nafsi nyingine kwa ajili ya mwili ambayo inatambua ukweli.
Vile vile, jamii ina mwili na roho ambapo vyote hukua. Jinsi nafsi inavyofahamu mambo, jamii nayo ina nafsi na mwili unapougua na kuhitaji matibabu jamii nayo pia huugua na kupatwa na maradhi. Kila kiumbe kilicho hai kina kipengele cha ugonjwa, vilevile jamii ya wanadamu pia hupatwa na magonjwa. Na Jinsi ambavyo mwili hupatwa na kifo ndivyo ambavyo jamii hufa na baada ya kifo hicho, huhesabiwa kuwa kitu kisichokua na hai. Na kama ambavyo mwili unaoza baada ya kifo, na kuliwa na wadudu na kisha baadae kugeuka kuwa ardhi, ndivyo Jamii nayo hufa inapotekeleza ufisadi. Na pale Binadamu anapokufa, basi mwili wake haupaswi kuwekwa hadharani, unapaswa kuzikwa, au kuchomwa, au kupewa ‘tai’; ndege (walanyama) kulingana na baadhi ya dini. Kwa njia hii uharibifu wa mwili hufichika. Sheria hiyo hiyo hutumika kwa ajili ya jamii pale inapokufa, kila mwenye hisia ya kuvuta harufu ataihisi harufu mbaya ya ufisadi wa kijamii. Wakati fulani, mwili huingia katika hali ya Coma ingawa uko hai. Mtu huyu anaweza kuishi miaka mingi lakini bado anahesabiwa kati ya waliokufa.
Kama vile jamii ya mwili wa mwanadamu pia inahitaji daktari anayeweza kugundua ugonjwa huo. Wakati fulani matukio hufichua magonjwa yaliyo ndani ya mwanadamu. Kuna wengi ambao huwekwa kwenye hifadhi baridi wakizingatiwa kuwa wamekufa lakini wakati wa mazishi, inahisiwa kuwa mtu huyu yuko hai. Katika hospitali pia huwaweka watu waliokufa kwenye viingilizi kwa ajili ya kupata pesa.
Jamii pia iko hivi na jamii iliyopo leo inabeba umuhimu mkubwa kwetu na sio zile jamii zilizopita. Tunaweza kurejelea yaliyopita kwa ajili ya kuchukua mafunzo kutoka kwao lakini mwanadamu hawezi kuchukua nafasi yoyote katika maisha yao kubadilisha hatima yao. Hatuwezi kutoa faida au madhara yoyote kwa wale waliokufa au vizazi vilivyopita lakini tunaweza kusaidia kizazi kizima cha sasa. Tunaishi katika jamii tatu, jamii ya kimataifa, ya kitaifa na ya Kiislamu. Tunapaswa kutathmini ikiwa tunaishi katika jamii iliyo hai, au iliyona maradhi, jamii yenye afya, au jamii potovu, au yenye uadilifu, au isiyo na akili, au iliyokufa. Kwa kuwa sisi ni sehemu katika jamii hii tunayoishi. Sisi wenyewe hatuwezi kutambua tatizo. Daktari sio mgonjwa lakini anaelewa ugonjwa kuliko mgonjwa mwenyewe. Mtu anayeishi katika jamii hawezi kudai kwamba anaielewa jamii vizuri zaidi kuliko mtu mwingine yeyote. Wacha tuchunguze kulingana na sheria fulani tunaishi katika jamii ya aina gani sasa? Matukio fulani, na matukio hufichua hali halisi.
Leo Gaza imefichua hadhi ya jamii. Kuna kundi moja la Gaza wanadhulumiwa, wanateseka halafu wengine wa dunia hii haifanyiki nao wanaangalia kila kitu tu. Tunahisi kuhuzunishwa zaidi kuhusu watoto 8000 kuuawa kishahidi huko Gaza ambayo ni dhuluma moja kubwa. Kwa upande mwingine, ni jumuiya hizi za Pakistan, Islam, na Global. Tukiyachambua makundi haya mawili kwa mtazamo wa kijamii, je hawa watu wasio wa Gaza wako hai au wamekufa? Kwa watu wa Gaza, tunajua kwamba ilikuwa ni jamii hai ambayo inakandamizwa. Walimwengu wengine ambao wako busy na shughuli za maisha. Tukiangalia kanuni za kijamii basi ni jamii gani inastahili kuhurumiwa zaidi? Ni jamii ya Kiislamu ambapo kuna Waislamu wasio na imani. Kama vile leo tuna Allama bila ujuzi vivyo hivyo tuna Waislamu ambao hawana dalili yoyote ya imani ndani yao.
Kama ule ukandamizaji uliotokea Karbala ambao kila mtu aliusikiliza na lile kundi lililobaki likiwa halina akili, na bila kujali linazidi kuwa wagonjwa na Imamu Husein (a) aliondoka kuurekebisha upotovu uleule. Kuna mjadala mmoja hapa juu ya nini kitatokea kwa Wapalestina, vita vitaendelea au la? Kila mtu anatoa maoni, na anachambua haya lakini hakuna utafiti, au uchambuzi unaofanywa kuhusu ulimwengu wote. Wapalestina wako hatarini na kila mtu ana wasiwasi juu ya nini kitatokea kwao. Lakini vipi kuhusu mabilioni ya watu walio nje ya Palestina? Jimbo linalohusika zaidi ni la Waislamu hawa haswa. Maradhi yaliyowapata, na maafa yaliyowakumba ni hatari zaidi kuliko dhulma wanayofanyiwa Wapalestina. Ni muhimu kuutoa Ummah huu kutoka katika ufisadi huu. Patholojia hii inahitajika kwa ugonjwa huu ni nini.
Kumekuwa na wanazuoni fulani ambao wamezipa umuhimu mada hizo. Ikiwa hatuendi mbali sana basi Syed Jamaluddin Afghani alikuwa aina hii ya utu. Imethibitishwa kuwa ndiye mtu aliyeamka zaidi katika karne 2 zilizopita katika ulimwengu wa Kiislamu. Allama Iqbal ndiye aliyefundishwa na yeye pekee na Allama alivutiwa sana na mafundisho yake. Wakati ulimwengu wa Kiislamu ulipokaribia kutekwa na Waingereza, Syed Jamaluddin Afghani alikuwa akijaribu kuamsha jamii. Katika jamii kuna makundi mawili; mmoja ni raia na mwingine ni wasomi. Umati haubebi mawazo yao yoyote, wanavutiwa na mawazo ya wengine na kufuata njia yao kama kundi la kondoo. Wasomi bila kujali kama wameelimika au la, wanakuza fikra zao na kufuata njia kulingana na fikra na uelewa wao wa hali na suala, inawezekana wanaweza kuwa wanafanya mema au mabaya, lakini wameamua wenyewe. Linapokuja suala la maslahi binafsi kila mtu ni wasomi kwa jinsi anavyoamua kwa ajili yake, lakini linapokuja suala la kijamii watu wengi hufuata fikra za wasomi na kuwa mateka wao. Siku zote umati huwafuata wasomi. Kama leo mitandao ya kijamii pia ina wasomi na watu wengi. Wasomi wa mitandao ya kijamii ni wale wanaotoa ujumbe wao uwe sahihi au si sahihi na watu wengi ndio wanaotuma ujumbe wa wengine.
Syed Jamal angefikiri kwa vile enzi za watu wengi ziko mikononi mwa wasomi, hivyo wasomi wakiamka basi raia wataamka wenyewe. Kwa hivyo tusipoteze muda katika kuwaamsha raia bali bora kuwaamsha wasomi. Alitumia maisha yake yote kuwaamsha wasomi katika nchi mbalimbali ambako angeenda. Angetikisa dhamiri zao na athari fulani ingekuwepo lakini walio wengi wasingechukua athari yoyote. Alikuwa daktari anayejaribu kuamsha jamii iliyokufa. Huko Misri, wasomi ambao Syed Jamal aliwaamsha na utu ambao uliamshwa kabisa alikuwa Sheikh Mohammad Abdo mtu maarufu sana ambaye ameandika Tafseer Al Manar pia. Yeye ndiye alikuja kuwa nakala ya Syed Jamal na kuanza kuamsha Misri.
Katika bara dogo la India aliyeamshwa naye ni Allama Iqbal (r.a). Nchini Iran kundi moja liliamshwa. Kunapaswa kuwa na makongamano kuhusu watu kama hao ili kizazi cha sasa kiweze kuelewa ufisadi, kutojali, na kifo cha jamii hii.
Watazamaji wa Gaza nao wapo kwa wingi, kwa hiyo nini kifanyike? Kuna suluhisho kwa hili. Wakati Imamu Husein (a) alipoona kutojali kwa umma huu, alianza uasi wake ambao ulikuwa na mwelekeo tofauti. Alitoa mialiko na sehemu moja kubwa ya mwamko huu ilikuwa ni mwamko na kisha sehemu moja kubwa ilikuwa juu ya Jihad, kufa kishahidi na baada ya kufa kishahidi vile vile kitendo cha kuamka kiliendelea kwa namna ya Azadari. Wakati jamii ya wanadamu inapokufa kifo cha upumbavu basi ni nini wajibu na wajibu alioutoa Imam Husein (a)? Leo kupuliza roho kwa watu hawa waliokufa ni muhimu zaidi kuliko kuwasaidia watu wa Gaza katika ustawi ambao watu wengi wako tayari kufanya. Je, tunaziamshaje nchi 58? Wacha tu ili uonevu zaidi ufanyike? Au tunapaswa kuwaamsha na hii inaweza kufanyika.
Tukiichukua dini kutoka katika Quran, Mtume (saww) na Ahlulbayt na kumfanya Imamu Husein (a) kuwa kichwa cha habari cha maisha yetu sio kulia tu, kujifunza na kufanya aliyoyafanya. Tunapaswa kuwa sasa tunafanya kile ambacho Imamu Husein (a) na kinaanzia kwenye urekebishaji wa Umma. Huu ni wajibu mkubwa wa wale ambao wana vyombo vya habari mikononi mwao.
Hotuba ya 2: Umati wa Pakistani usiruhusu chombo chochote cha marafiki wa Israeli kufanya kazi nchini Pakistan hata ikiwa vita vitaanza tena.
Leo Hii janga tunalolipitia limegawanyika mara mbili;
kwanza kabisa ni matukio ya Gaza ambako watoto na wanawake wasio na hatia wanauawa kinyama.
Na sehemu ya pili ni kwamba mabilioni ya wanadamu wanafuatilia matukio haya kama vile watazamaji. Wamekaa kimya na hawafikirii kuchukua hatua yoyote kuhusiana na matukio haya. Ili kutoa msaada wa dharura kwa wagonjwa wawili, kwanza, inaonekana ni nani aliye katika hatari zaidi na mtu huyo anashughulikiwa kwanza. Hali kama hiyo iko mbele yetu, mmoja ni Wapalestina ambao ni wahanga wa ukandamizaji, na wa pili ni watazamaji wa Kiislamu wasio diriki kua hili ni janga kubwa na hali yao ni mbaya zaidi kuliko ile ya watu wa Gaza. Kuna sababu mbalimbali nyuma ya hali hii na tunapaswa kuzingatia.
Mpangilio ambao Mwenyezi Mungu ameufanya wa kuunda jamii yenye nguvu na hai ya Waislamu umepuuzwa na kutelekezwa na sisi. Mfumo ambao Allah(s) ameufanya wa Uimamu na Umma ulikuwa kwa mujibu wa kanuni za Qur’an na ulioelezwa na Mtume (s.a.w.w.) ambao pia unaafikiana na hali ya asili ya jamii. Kuiweka jamii yenye afya na katika hali ya ukuaji ni tendo la lazima zaidi kwa wanadamu. Mojawapo ya mpangilio huo ni swala ya Ijumaa. Tunafikiri kwamba Swalah ya Ijumaa inakusudiwa thawabu za akhera tu. Makusudio ya njia hizi za ibada sio kutenda hapa na kupata faida huko akhera. Kusudi ni kuanzisha na kudumisha jamii yenye afya, hai na yenye nguvu. Leo tunatambua kuwa Umma wa Kiislamu ndio dhaifu zaidi. Tunasikia kutoka kwa viongozi wetu kwamba Israel ni buibui ambayo imethibitishwa na Hamas lakini vipi kuhusu Waislamu? Hawawezi hata kuharibu mtandao wa buibui huyu. Waislamu ni dhaifu katika kila nyanja, kupenda mali, kiroho na kiakili. Licha ya kuwa na nguvu kubwa ni dhaifu. Hii ni kwa sababu muundo uliotengenezwa na Quran kwa ajili ya kuhifadhi jamii yenye afya njema umeharibiwa na Maulana wetu. Njia hiyo ya Waislamu kukusanyika mara tano katika jamii ya eneo na kisha mitaa yote ndani ya kilomita 5 siku ya Jumah (yaani mkusanyiko) ikusanyike kwa siku nzima ili kuunda jumuiya na kisha kutoa mfumo ambao ni maendeleo ya Ummah nyuma. Imamu. Hii ilikuwa ni kazi waliyopewa Waislamu kuunda jamii yenye nguvu ambayo tuliitoa muhanga juu ya Fatwa. Je, tunaipa umuhimu kiasi gani Ijumaa? Kwa nini utando huu wa buibui hauwezi kuvunjwa na Waislamu? Jambo jengine dhaifu ambalo Quran inataja ni inzi na nzi huyu anakuwa mhanga wa buibui. Hadhi ya Waislamu ni sawa na nzi na hii ni kwa sababu wameacha utaratibu wa kuimarisha jamii ambao ni swala ya Ijumaa. Unaweza kuona mawazo, mawazo, mafundisho, na mawaidha kuhusu sala ya Ijumaa. Haya ndiyo mambo ambayo yametudhoofisha. Kila nzi anajifikiria kama kitu kikubwa. Tumeacha madhumuni ya mikusanyiko hii; hatukuweza kuchukua matokeo kutoka katika Swala ya Jamaat na Jumah. Jinsi Allama Iqbal alivyosema kwamba wasomi wamejiharamishia kila wema lakini mimi nimeona ikhlasi na usafi kwa watu.
Leo hii raia wa Pakistani wamechukua fursa ya kuwashinda wasomi wa dunia nzima. Jinsi raia wa Pakistani walivyopaza sauti kwa ajili ya Palestina hakuna mtu yeyote duniani amefanya. Hawawezi kupata uhuru kutoka kwa viongozi wao wa kisiasa na wa madhehebu. Ni vikwazo kwa raia. Ukilinganisha umati wa Waarabu na Wapakistani basi Waarabu wamekufa katika maisha yao ya kifahari. Vivyo hivyo kwa ulimwengu wote lakini raia wa Pakistani wameonyesha taswira ya kuwa hai ndani yao.
Swali lingine ni nini kitatokea kesho, baada ya kumalizika kwa usitishaji vita vita itaanza tena au la? Ninazungumza na jumuiya nzima ya Pakistani bila kujali dini zao, na madhehebu kwamba wanaweza kuchukua jukumu muhimu sana katika vita hivi na kama watafanya hivyo kwa pamoja. Ikiwa tunataka ukandamizaji wa Gaza ukome basi jumuiya ya Pakistani haiwezi kufanya jambo moja washirika wote wa Israel kama Amerika, nchi za Kiarabu, na Ulaya wanaotaka kizazi cha Palestina kitokomezwe basi nchi hizi zina vyombo na mashirika mbalimbali nchini Pakistan. Ikiwa vita vitaanza tena kutoka kwa Israeli basi wasiruhusu shirika lolote kati ya haya kufanya kazi nchini Pakistan. Hii inaweza kufanywa na raia wa Pakistani na sio watawala, viongozi, wasomi wa kidini, au wanasiasa kwa vile hawana nguvu yoyote ya kufanya hivi.
Jambo jingine ni kwamba jamii ya Pakistani inapaswa kuhimiza mataifa mengine ya Kiislamu kufanya hivyo na kutoruhusu chombo chochote wanachokitumia wahalifu hawa iwe elimu, biashara, makampuni, maslahi, taasisi za kisiasa, au balozi kufanya kazi sehemu hii. Jumuiya nzima ya Wapakistani kwa pamoja wanaweza kuchukua hatua hii kwa ndugu zao wa Kipalestina. Hii ndiyo hatua itakayowapa uhuru Wapalestina. Ikiwa Israel inataka kupigana basi ipigane na Hezbollah, Hamas, na wanajeshi wengine, lakini kuua watoto, na wanawake kwa mabomu huku ulimwengu unatazama jinai hizi, sio sawa. Basi tuwaiteje hawa watazamaji katika ulimwengu wa Kiislamu? Tuwaandae wananchi kukomesha uonevu huu. Labda watawala wetu na madhehebu yetu hawatapenda lakini inabidi sasa tuzingatie kila ambacho Mwenyezi Mungu anakipenda na kukiridhia. Ili tuweze kukomesha ukandamizaji huu kila Muislamu anapaswa kuchukua hatua na hatua hii itakuwa na ufanisi katika hali ya kimataifa. Vilevile tunaweza kuchukua hatua madhubuti. Umati mzima unapaswa kuupokea ujumbe na kuwaonyesha wengine kwamba tumepata muamko. Ikiwa wataanzisha ukandamizaji basi watu wa Pakistan hawataruhusu marafiki wowote wa Israeli kufanya kazi nchini Pakistan.
